Menu
Menu
Menu
De doelstelling van het project dat de Stichting Elisabeth Samsonhuis momenteel in uitvoering heeft, is: het historische pand aan de Wagenwegstraat 22 te Paramaribo in Suriname te kopen, te restaureren, in te richten, en duurzaam te exploiteren als ‘Elisabeth Samsonhuis’, zodat dit monumentale pand behouden blijft voor toekomstige generaties, en het verhaal van Elisabeth Samson verteld kan blijven worden. Het project startte in 2018 met het schrijven van een projectplan.
Foto:
Situatie voor de restauratie
Het pand aan de Wagenwegstraat 22 te Paramaribo, Suriname, het voormalige woonhuis van de belangrijke Surinaamse historische figuur Elisabeth Samson, omstreeks 1742 gebouwd, is een van de oudste gebouwen in Paramaribo en staat op de Monumentenlijst van Suriname als een A-monument geclassificeerd. Het bestaat uit vijf (5) bouwlagen, met een totale oppervlakte van 891 m2, en een tuinoppervlak van 500 m2.
Het gebouw werd in 1821 door het Gouvernement gekocht, en door de tijd heen zijn er diverse overheidsfuncties in gehuisvest. Het werd in 2012 door de overheid verlaten, en was anno 2021 sterk verwaarloosd. Het pand werd op 19 januari 2021 door de Stichting Elisabeth Samsonhuis gekocht, om het te restaureren, in te richten, en duurzaam te exploiteren als ‘Elisabeth Samsonhuis’ inclusief museum, zodat dit monumentale houten pand dat een rijke gebruikshistorie heeft, behouden blijft voor toekomstige generaties, en het verhaal van Elisabeth Samson verteld kan blijven worden.
Foto:
Situatie voor de restauratie.
De doelgroepen die de Stichting met dit project wil bereiken zijn:
Foto’s:
Situatie voor de restauratie.
Aankoop van het pand
Resultaat:
het pand is eigendom van de Stichting Elisabeth Samsonhuis.
Casco-restauratie
Resultaat: gevels, dak, en draag-constructie in goede staat.
Afbouw van het pand
Beoogd resultaat: functionerende gemeenschappelijke voorzieningen (w.o. elektra, water, lucht-koeling,
datacommunicatie, lift en trappen-partijen, indelingen per bouwlaag).
Inrichting
Beoogd resultaat: gebruiksgereed Elisabeth Samsonmuseum, Grote Zaal, kantoorruimten, bistro, buiten-podium.
Exploitatie
Beoogd resultaat: Elisabeth Samsonmuseum, Grote Zaal, kantoorruimten, bistro, buiten-podium in gebruik.
Het project is van maatschappelijk belang on de volgende redenen. Ten eerste zullen, middels een bezoek aan het toekomstige Elisabeth Samsonmuseum, nazaten van personen die in slavernij waren gehouden zich kunnen spiegelen aan een rolmodel, en zich kunnen laten inspireren door het voorbeeld van een zwarte vrouw in de koloniale tijd, die ondanks de ondergeschikte positie van de zwarte en de gekleurde mens toen, en ondanks alle moeilijkheden en tegenwerking die zij ondervond, erin slaagde een succesvolle zakenvrouw te zijn, en op eigen kracht haar grote fortuin te vergaren.
De kennismaking met het verhaal en met de persoonlijkheid van Elisabeth Samson kan ertoe bijdragen de zwarte en de gekleurde mens te tillen uit de slachtofferrol welke de historie traditioneel aan hem heeft toebedeeld. Op deze manier vormt dit project een belangrijke bijdrage aan enig herstel van de effecten van het slavernijverleden.
Ten tweede zal het project erin resulteren dat het pand aan de Wagenwegstraat 22 te Paramaribo, Suriname, dat omstreeks 1742 in opdracht van Elisabeth Samson werd gebouwd, en dat een belangrijk historisch, monumentaal houten pand in de oude binnenstad van Paramaribo is — een van haar oudste en grootste gebouwen — na restauratie in oude glorie hersteld zal zijn, en middels duurzame exploitatie voor het nageslacht behouden zal blijven. Daarnaast zal het succes van het behoud van een eigen stuk bouwgoed middels eigen inspanning, kunnen bijdragen aan het versterken van de identiteit van de Surinaamse gemeenschap en het vergroten van het vertrouwen in eigen kunnen.
De stad Paramaribo zal met het Elisabeth Samsonhuis een belangrijke toeristische trekpleister erbij hebben.
Foto:
Wagenwegstraat 1885, vanuit het Kerkplein.
Het Elisabeth Samsonhuis is het tweede gebouw van rechts uit.
Een intensieve lobby bij de overheid is succesvol uitgevoerd
Het Ministerie van Arbeid, Technologische Zaken en Milieu verliet in 2012 het gebouw vanwege de slechte staat waarin het zich bevond. Het pand stond vanaf toen leeg en ging sterk achteruit. Schrijfster en historicus Cynthia Mc Leod startte een lobby bij de toenmalige regering voor toestemming om het pand te huren. De overheid gaf te kennen het pand van de hand te willen doen. In februari 2020 was er sprake van een onderhandse verkoop. Na de regeringswisseling van mei 2020 werden de gesprekken met de overheid voortgezet.
De financiering van de aankoop is succesvol gearrangeerd
Bij een bezoek aan Paramaribo was de toenmalige directeur van de Nationale Postcode Loterij gecharmeerd geraakt van de stad, en met name van het gebouw aan de Wagenwegstraat 22, het vroegere huis van Elisabeth Samson. Hij moedigde Cynthia Mc Leod aan een projectplan te schrijven en daarmee fondsen aan te vragen voor de aankoop van het pand. De schenkings-overeenkomst ter zake werd getekend op 18 december 2019, voor een bedrag ad EURO 500.000. De gelden werden per escrow ter beschikking gesteld in januari 2020.
Het pand aan de Wagenwegstraat 22 is aangekocht
De Stichting Elisabeth Samsonhuis kocht het pand van de Surinaamse Staat op 19 januari 2021 voor een bedrag ad SRD 4,756.767,05 (koopsom SRD 4.265.960,75 plus bijkomende kosten), toen circa EURO 279.809,83.
Een architectenbureau is aangetrokken
Op 11 december 2019 nodigde de Stichting Elisabeth Samsonhuis vier architecten, die aantoonbare ervaring hadden in het restaureren van houten, monumentale gebouwen in Suriname, uit om offerte uit te brengen voor het begeleiden van de restauratie van het Elisabeth Samsonhuis. Op 29 maart 2022 gaf de Stichting formeel opdracht daarvoor aan het bureau Office for Design and Engineering (ODE) te Paramaribo. Midden 2022 werd het bestek voor het casco-deel van de restauratie opgeleverd door architect Kenneth Raymann.
De restauratie werd gepland voor uitvoering in twee fasen:
De financiering voor de casco-restauratie is veiliggesteld
De financiering van de casco-restauratie, ad USD 454.500 (afgerond), is veiliggesteld.
Op 7 april 2021 stelde de Kirpalani Foundation in Suriname USD 25.000 ter beschikking voor de restauratie, op basis van een toezegging die zij reeds op 7 augustus 2019 tijdens een fundraiser had gedaan.
In het derde kwartaal van 2022 won de Stichting Elisabeth Samsonhuis een ‘grant’ ad USD 349.920 uit het ‘Ambassadors Fund for Cultural Preservation’ van het Amerikaanse ‘State Department’, mede door tussenkomst van de Amerikaanse Ambassade te Paramaribo, specifiek voor de casco-restauratie.
De Staatsolie Foundation for Community Development kende op 18 augustus 2023 een schenking van USD 20.000 voor de Casco-restauratie toe.
Mede als gevolg van bovengenoemde geldschenkingen behoeven de restfondsen van de geldschenking van Nationale Postcode Loterij in mindere mate aangesproken te worden: USD 60.000 wordt nu uit de restfondsen aangewend t.b.v. de casco-restauratie.
De casco-restauratie is voltooid
De firma REMAS N.V. — een gerenommeerd bouwbedrijf in Suriname, met veel ervaring in de restauratie van houten, monumentale gebouwen in Paramaribo — werd uitgenodigd om deel te nemen aan een onderhandse inschrijving op basis van een open begroting. Aan de hand van het bestek dat door het ingehuurde architectenbureau was klaargemaakt, werd met dit bedrijf onderhandeld. Een finaal bestek werd met hen overeengekomen, en op 3 november 2022 verstrekte de Stichting opdracht aan REMAS N.V. voor het uitvoeren van de casco restauratie.De kosten van de casco-restauratie bedroegen USD 454.493,38, onder fixed-price arrangementen met zowel het architectenbureau als de aannemer.
REMAS N.V. startte op 14 november 2022 met de bouwactiviteiten en ronde deze af op 31 mei 2024.
De totale projectkosten zijn geraamd op USD 1.835.000. De financiering daarvan is veiliggesteld voor een bedrag groot USD 1.463.000. Er is een tekort van circa USD 372.000, welk tekort de Stichting verwacht weg te kunnen maken. Tot nog toe is USD 685.000 besteed (status 30 mei 2024).
| Donoren | Bedrag donatie | Bestemming | Datum |
|---|---|---|---|
| Nationale Postcode Loterij Nederland | EURO 500.000 | Aankoop v.h. pand en de restauratie | 18 december 2019 |
| US State Department
Washington DC via de Amerikaanse Ambassade te Paramaribo (Ambassadors Fund for Cultural Preservation grant) | USD 349.920 | Casco-restauratie | 18 december 2022 |
| Kirpalani Stichting
Suriname | USD 25.000 | Casco-restauratie | 7 april 2022 |
| Staatsolie Foundation for Community Development
Suriname | USD 20.000 | Casco-restauratie | 18 september 2023 |
| De Nederlandsche Bank
Nederland | EURO 500.000 | Afbouw | 6 juli 2023 |
Nationale Postcode Loterij
Nederland
EURO 500.000
Aankoop van het pand en de restauratie
18 december 2019
U.S. State Department,
Washington DC, via de Amerikaanse Ambassade te Paramaribo
(Ambassadors Fund for Cultural Preservation grant)
USD 349.920
Casco-restauratie
18 december 2022
Kirpalani Stichting
Suriname
USD 25.000
Casco-restauratie
7 april 2022
Staatsolie Foundation for Community Development
Suriname
USD 20.000
Casco-restauratie
18 september 2023
De Nederlandsche Bank
Nederland
EURO 500.000
Afbouw
6 juli 2023
Foto 1: ‘Architect Ir. Kenneth Raymann geeft aan studenten Bouwkunde van de Anton de Kom Universiteit van Suriname uitleg over de aanpak van restauratie (28 maart 2023).’
Foto 2: ‘Moment van vreugde: de hoogste beslagplank in de noordgevel wordt geslagen (2 juni 2023).’
De Casco-restauratie wordt op 11 juni 2024 afgesloten.
Tijdens de casco-fase is al het overbodige materiaal aan de binnen- en buitenzijde van het gebouw verwijderd. Het houten skelet van de draagconstructie is verstevigd om instorting te voorkomen. De dakconstructie is geheel gerepareerd. Daarop is een nieuwe dakbedekking gelegd van mooie vezelcement-leien ten dienste van de authenticiteit en de duurzaamheid. Van alle gevels zijn de kolommen, dorpels, en beslagplanken vervangen, en de ramen ingebouwd.
Ook de binnenconstructie is gerepareerd en waar nodig vernieuwd. Vloerbalken en ondersteunings-stijlen zijn verstevigd, en de vloeren van de 1e, 2e, en zolderverdieping zijn opnieuw aangelegd. De casco-fase is daarmee zijn voltooid, uitgezonderd enkele werkzaamheden die om praktische redenen later (n.l. tijdens de afbouwfase) zullen worden uitgevoerd.
In juni 2024 start de afbouw-fase. Deze zal ongeveer een jaar duren.
Het bestek en de bouwtekeningen voor de afbouw-fase zijn door het architectenbureau afgerond.
